Hieronder kun je de eerste gastblog lezen van de hand van Dick Schermer (Platform Handschriftontwikkeling)
Kalligrafie en haar wereldwijde werking
Het woord kalligrafie is een samenstelling van de Griekse woorden καλός (mooi) en γράφειν (schrijven), ofwel de kunst van het schoonschrift. Vanzelf denk je dan aan sierlijk schrift, met lussen en krullen. Zoals de ouderen onder ons destijds met de kroontjespen dunne ophalen en dikke neerhalen schreven volgens de methode “de Lo(o)pende Hand” van Hoogenboom & Moerman.
Wist je dat over kalligrafie?
- Chinese kalligrafie wordt nog steeds hoog gewaardeerd in China en Japan. In islamitische culturen bestaan talloze gekalligrafeerde versies van de Koran, en worden gekalligrafeerde spreuken uit de Koran vaak in tapijten verwerkt of aan de muur gehangen.
- In Europa werd het kalligraferen aanvankelijk uitgevoerd door slaven (Romeinse Rijk), later na de doorbraak van het christendom door monniken in kloosters.
- Tijdens de latere middeleeuwen ontstonden er gilden voor kalligrafen en verluchters (zij maakten versieringen bij het letterwerk). Er zijn verschillende soorten stijlen van kalligrafie: Gotisch, Romaans, Karolingisch, Italic (humanistisch cursief)
- In Engeland ontstond in het begin van de 20ste eeuw een beweging om het schrijfonderwijs aan jonge kinderen op de lagere school op een hoger plan te brengen. Onder het motto “Jong geleerd is oud gedaan.” De motor van dit alles vormden onder anderen Edward Johnston, Alfred Fairbank en Marion Richardson. Met het oefenen naar voorbeelden op zogenaamde writing-cards werden de kinderen aangemoedigd tot creativiteit in een lopend (verbonden) schrift.
Met veel dank aan Wikipedia.
Om dichter bij huis te blijven
In ons land kenen we sinds 1956 de vereniging van liefhebbers & beoefenaars van het Italic-schrift Mercator. Haar tijdschrift De Ganzeveer wordt door artistiek leider en redacteur Thomas Laudy met de hand geschreven in hetzelfde humanistisch cursief geschreven – heel bijzonder! De website van Mercator is een bezoek waard.
Ook kalligrafeerde hij een “Letter of Intent” ter gelegenheid van 23 november 2019, toen het Handschrift officieel immaterieel erfgoed werd. In een petitie zal hij, samen met Platform Handschriftontwikkeling, deze oorkonde gaan overhandigen aan de commissie OCW van de Tweede Kamer.
Kalligrafie leeft nog steeds
Kalligrafie kan zich nog altijd op een ruime belangstelling verheugen. Hier is te wijzen op de cursussen die worden gegeven bij volksuniversiteiten, boekhandels, creativiteitscentra, schrijfcafés, particuliere kalligrafen. Recente vormen van kalligrafie zijn handlettering en bullet journaling.
Voor kalligraaf en grafisch ontwerper Rosanne uit Zwolle is kalligrafie zoveel meer dan mooi schrijven Zij spreekt over the beauty of writing, ook wel de kunst van het schoonschrijven. Maar eigenlijk doen deze omschrijvingen uit het woordenboek veel te kort. Kalligraferen brengt haar zoveel meer! Me-time, uitdaging, een uitlaatklep, creativiteit en leuke contacten. Benieuwd hoe dan? Raadpleeg gerust haar website.
Schoonschrift op Facebook
Tijdens deze zomerperiode plaatst het Platform elke dag een juweeltje van schoonschrift op zijn Facebookpagina. Ambacht, lettervormen, schoonheid, cultureel erfgoed; alles komt hier samen! Ken je tenslotte het speciale computerfont Lucida Calligraphy? Het bekende pangram, waarin alle letters van het alfabet voorkomen, ziet er in dit lettertype zo uit:
Onderstaande dagen vieren we ook vandaag:
Door COVID-19 afgelast, verzet of veranderd qua invulling:
- SAIL Amsterdam 2020 (→ afgelast: eerst volgende in 2025)