Santa Lucia, een Zweeds Lichtfeest
Santa Lucia is een typisch Zweedse traditie die ontstaan is in de Middeleeuwen. In Zweden markeert het Luciafeest, het lichtfeest, het begin van de kerstperiode. De traditie in Zweden is dat er vroeg in de morgen meisjes in witte kleding met rode sjerp en met kaarsjes op hun hoofd het gezin en ouderen wekken en eten brengen.
13 december, Luciafeest
In mij werkzame leven heb ik onder andere gewerkt bij IKEA Eindhoven. En elk jaar op 13 december werd het Luciafeest daar ook gevierd voor bezoekers en medewerkers. Je voelt hem al aankomen …..samen met een collegaatje werd ik “uitverkoren” om een Lucia te zijn. Compleet in een witte soepjurk met rode sjerp en kaarsjes op het hoofd. ’s Morgenvroeg stonden we al klaar bij de personeelsingang hangend boven een grote dampende ketel met chocolademelk. Vrolijk Santa Lucia liedjes te zingen. Of in ieder geval een poging tot. Het “hoogtepunt” was het moment dat we door de winkel liepen om pepparkakor (Zweedse gemberkoekjes) uit te delen aan de klanten.
Het kan ook anders 😉
Het tweede jaar pakten we het anders aan, in de ketel met chocolademelk ging nu ook behoorlijk wat alcohol. Al hangend boven die ketel, de dampen inhalerend, werden wij natuurlijk steeds vrolijker. Onze collega’s vonden de chocolademelk lekker, zo lekker dat we voor een tweede keer inschonken. De ronde door winkel was ook lang niet zo erg als het eerste jaar. Diverse jaren hebben mijn collegaatje en ik Lucia gespeeld, tot volle tevredenheid van onze collega’s, ze keken uit naar de chocolademelk.
Recept pepparkakor*
Als je ooit een Zweeds gemberkoekje hebt gegeten dan weet je hoe lekker die krengen zijn. En ze zijn helemaal niet zo moeilijk zelf te maken. Als je onderstaand recept volgt kan het niet mislukken.
Wat heb je nodig?
2,5 dl bruine suiker
1 eetlepel gemalen gember
¾ dl lichte stroop/siroop
1 theelepel gemalen kruidnagel
¾ dl water
1 theelepel gemalen kardemom
150 gram boter
1,5 theelepel baking soda
1 eetlepel gemalen kaneel
8 dl tarwemeel
Het zit hem in het deeg!
Maak het koekdeeg één dag (min. 24 uur) van te voren klaar voor gebruik. Het resultaat is afhankelijk van de tijd die het deeg heeft kunnen rusten op een koele plaats (NIET in de koelkast want dan wordt de deeg te hard om te bewerken). Hoe langer hoe beter, maar 7 dagen is toch wel de max. Je kunt het deeg overigens prima invriezen.
Bereidingswijze deeg:
- meng de suiker, de stroop en het water en breng het mengsel aan de kook
- voeg de boter toe en laat ze smelten, voeg daarna de kruiden toe
- laat afkoelen zonder te roeren
- voeg 1,5 theelepel baking soda en 6 dl tarwemeel toe en kneed tot een soepele deeg
- verpak de deeg in plasticfolie en leg deze minstens 24 uur op een koele plaats
De volgende dag:
- voordat je verder gaat zet je de oven aan op 200 graden
- bedek je werktafel met meel en rol de deeg zo dun mogelijk uit
- maak met vormpjes die je in de handel kunt verkrijgen, met een glas of ander materiaal figuurtjes in het deeg
- leg de koekjes op een beboterde bakplaat of op bakpapier op een bakplaat
- bak de koekjes ongeveer 6 min in het midden van de oven
- laat ze op de bakplaat afkoelen
Als je de koekjes in een plastic of blikken koektrommel (met deksel) bewaart dan blijven ze 2 tot 3 maanden goed. Invriezen is ook een optie, dan zijn ze 3 tot 6 maanden houdbaar.