Over de Dag van de Leerplicht
Elke derde donderdag in maart is de Dag van de Leerplicht, en dit jaar is het de elfde keer dat we deze dag vieren. Op deze dag staan we stil bij schoolverzuim en het belang van het behalen van een diploma of startkwalificatie.
Het landelijke thema van dit jaar is: School? Ik maak mijn verhaal af? Jij ook?
Veel wethouders en leerplichtambtenaren brengen vandaag een bezoek aan scholen in hun gemeenten, zij willen kinderen het recht op leren uitleggen en ze stimuleren om school af te maken.
Leerplicht en kwalificatieplicht
In Nederland zijn kinderen vanaf hun 5e tot en met het schooljaar waarin ze 16 jaar worden leerplichtig. Heb je in die periode een havo-, vwo-, of MBO-2 (of hoger) diploma behaald, de zogenaamde startkwalificatie, dan mag je van school. Zo niet dan val je van je 16e tot je 18e jaar onder de kwalificatieplicht. Met de kwalificatieplicht wil de overheid bereiken dat je school afmaakt en een diploma behaald. Want met een diploma op zak verhoog je jou kansen op de arbeidsmarkt.
Gingen kinderen naar school in de 19de eeuw?
Tot aan het jaar 1874 was het de normaalste zaak dat kinderen moesten gaan werken in fabrieken of op het platteland, soms al vanaf hun vijfde jaar. Dat had verschillende oorzaken:
• Armoede
• Oude tradities
• Kinderen zijn goedkope arbeidskrachten
Kinderwetje van Van Houten
In 1874 was het de liberale politicus Samuel van Houten die een wetsvoorstel indiende die kinderarbeid moest verbieden. Het ingediende wetsvoorstel, die kinderen tot aan twaalfde jaar verbood om in fabrieken te werken, heette voluit:
“De Wet houdende maatregelen tot het tegengaan van overmatigen arbeid en verwaarloozing van kinderen”. Deze wet staat beter bekend als “het Kinderwetje van Van Houten”.
Helaas gold de wet alleen voor fabrieksarbeid, kinderarbeid op het land bleef wel toegestaan.
Het heeft tot aan 1900 geduurd voordat de leerplichtwet daadwerkelijk werd aangenomen. En dan nog omdat een tegenstander van de wet, de heer Francis David Schimmelpenninck van zijn paard viel en daardoor de stemming miste.
Op 1 januari 1901 ging de eerste leerplichtwet in Nederland van kracht.