Internationale Dag van de Mol
Nee, het is niet de internationale dag van Momfer de Mol uit de Fabeltjeskrant maar van de mol die gebruikt wordt in de scheikunde. Deze mol is net als een dozijn (12) of een gros (144) een aanduiding voor een aantal. Het aantal deeltjes in één mol wordt gegeven door de constante van Avogadro, aangeduid met het symbool NA, en is ongeveer gelijk aan 6,022 14 × 10 tot de macht 23.
Mole Day wordt gevierd door chemici, chemie studenten en chemie liefhebbers op 23 oktober van 6:02 tot 18.02. De tijd en datum zijn een direct afgeleide van het getal van Avogadro. Als je dat getal namelijk opschrijft op de Amerikaanse manier dan krijg je 06:02 10/23. Et voilà, daar heb je (de tijd en) de datum van vandaag. Het thema van 2018 verwijst naar Harry Potter: Moley Potter. Is zij de zus van Harry?
Wie was Amedeo Avogadro?
Lorenzo Romano Amedeo Carlo Avogadro, graaf van Quaregna en Cerreto (1776 tot 1856, Turijn) was een Italiaanse natuur- en scheikundige. Hij ontdekte dat het volume van een ideaal gas bij gelijke druk en temperatuur evenredig is met het aantal deeltjes. Die deeltjes kunnen atomen of moleculen zijn. Avogadro is vooral bekend geworden om zijn hypothese: de wet van Avogadro en de naar hem genoemde de constante van Avogadro.
Wetenschapper was niet de eerste beroepskeuze van Avogadro. Als zoon van een bekend advocaat was zijn beroepskeuze natuurlijk snel gemaakt. De jonge Amedeo Avogadro werd bachelor in de rechten en vier jaar later ontving hij zijn doctoraat waarna hij aan de slag ging als advocaat.
Avogadro was erg geïnteresseerd in de wetenschap en hij besloot om naast zijn succesvolle carrière in de advocatuur privé-lessen te nemen in wiskunde en natuurkunde. Zijn uiteindelijke doel was om als wetenschapper zijn brood te verdienen.
In 1806 werd hij aangesteld als demonstrateur aan de Academie van Turijn, in 1809 werd hij professor in natuurlijke filosofie op het college van Vercelli. In 1820 werd hij aangesteld als professor in de wiskundige fysica.
Conferentie van Karlsruhe
De constante van Avogadro werd door niemand serieus genomen tot dat Stanislao Cannizzaro op het allereerste internationale Chemiker-Kongress in 1860 liet zien hoe het gebruik van Avogadro’s nummer veel van de problemen in de chemie kon oplossen. Hij toonde aan dat deze constante gebruikt zou kunnen worden om niet alleen molecuulmassa’s, maar ook om het atoomgewicht te kunnen bepalen. Bijna vijftig jaar na het ontwikkelen van zijn hypothese werd het werk van hem erkend.
Waarom niemand zijn werk serieus nam is eenvoudig te verklaren. Buiten het feit dat hij de hypothese niet door middel van allerlei onderzoeken en/of experimenten had bewezen was het idee dat twee gassen samen een vloeistof zouden kunnen vormen (water) wel erg vooruitstrevend voor de negentiende eeuw! 😉