Verloren maandag
Verloren maandag of Verzworen maandag (Lundi Perdu of Lundi Parjuré) is een eeuwenoude puur Vlaamse traditie die op de eerste maandag na de eerste zondag na Driekoningen wordt gevierd. In middeleeuwse akten spreekt men al over “Lundi Parjuré” (Verzworen Maandag), de dag waarop ambtenaren hun eed aflegden en er dus niet gewerkt werd. Die dag kon je als “verloren” beschouwen en waarom dan niet lekker feesten en worstenbroodjes eten ter ere van de eedaflegging? En wat eten we op Verloren Maandag?
Vandaag eten we worstenbrood en appelbollen
Het is in Vlaanderen en vooral in de provincie Antwerpen de traditie gebleven om op die dag worstenbroden en appelbollen te eten. Over het ontstaan van deze traditie zijn allerlei verklaringen te vinden, van herbergiers die hun klanten trakteerden op gebraden vlees en brood tot aan arbeiders uit de Antwerpse haven die van hun baas een “feestmaal” kregen aangeboden. De appelbol is aan het gebruik toegevoegd voor de zoetekauwen onder ons.
Koppermaandag
De eerste maandag na Driekoningen staat in de boeken vermeld als Koppermaandag of Koppertjesmaandag. Als men vroeger zich te goed ging doen aan drank en spijs noemde men dat “aan het kopperen gaan”. Zo komen we aan de naam “koppermaandag”.
Tot aan 1604 was het in Amsterdam de gewoonte om op Koppermaandag melaatsen in de stad toe te laten, zij liepen dan in optocht naar de Dam. Normaal gesproken kwamen lepralijders natuurlijk de stad niet in vanwege het besmettingsgevaar, dus Koppermaandag was echt iets bijzonders. Op deze speciale dag werd er geld ingezameld voor het buiten de poorten van Amsterdam gelegen Leprozenhuis en kregen de melaatsen een maaltijd aangeboden.
Aarde Rotatie Dag
De reden dat we vandaag Aarde Rotatie Dag vieren komt volgens sommige dat op 8 januari 1851 de Franse natuurkundige Léon Foucault in de kelder van zijn huis met een slinger van slechts 2 meter en een gewicht van 5 kilogram ontdekte dat de aarde draait. Om de wereld te overtuigen pakte hij het groots aan, in het Panthéon (Parijs) werd aan een 67 meter lange koord een bol van 28 kg opgehangen. Op de vloer van het Panthéon kwam een laagje zand. Door de slingerbeweging werd er een klein streepje door het zand getrokken. Et voilà! Hiermee werd en plein public aangetoond dat de aarde draaide. Chapeau Foucault!
Voorspelling 2018: veel zware aardbevingen!
Eind 2017 presenteerde Roger Bilham van de University of Colorado Boulder en Rebecca Bendick van de University of Montana tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de Geological Society of America hun studie waarin zij de correlatie tussen het roteren van de aarde en het aantal aardbevingen uiteenzetten. Deze studie is trouwens ook gepubliceerd op de wetenschappelijke website Geophysical Research Letters.
Waarom in 2018? Volgens het duo “vertelt de aarde” precies wanneer de aardbevingen gaan plaatsvinden. Uit hun onderzoek, dat teruggaat naar 1900, vonden ze vijf periodes met veel zware aardbevingen. Vijf periodes van ongeveer vijf jaar waarin de rotatie van de aarde aanzienlijk vertraagde. En volgens het duo is de aarde vier jaar geleden begonnen met opnieuw te vertragen. Dus, daarom 2018! Hoewel het bijna niet mogelijk is om precies te voorspellen waar deze aardbevingen zullen zijn wordt wel vermoedt dat gebieden dichter bij de evenaar een groter risico lopen.