Internationale Dag van de Inheemse Volkeren
Er zijn naar schatting 400 miljoen inheemse mensen in de wereld, verspreid over 90 landen. Ze vormen minder dan 5 procent van de wereldbevolking maar hun percentage in de groep van de allerarmste op de wereld is beduidend hoger, hun aandeel daarin is 15 procent. Ze spreken een overgrote meerderheid van de talen in de wereld (naar schatting 7.000) en vertegenwoordigen 5.000 verschillende culturen.
Op de dag van de inheemse volkeren wordt aandacht gevraagd voor de inheemse volkeren, hun culturen en de bijdrage die ze leveren aan culturele diversiteit.
Recht op onderwijs
In december 1993 werd door de VN besloten om ieder jaar op 9 augustus de Internationale Dag van de Inheemse Volkeren te vieren. Het thema van dit jaar is: “Inheemse Volkeren hebben recht op onderwijs”. Het recht van inlanders op onderwijs wordt beschermd door de VN-verklaring over de rechten van inheemse volkeren, in artikel 14.1 staat :”Inheemse volkeren hebben het recht hun eigen onderwijssystemen en instellingen op te zetten en te besturen, waar onderwijs in hun eigen taal wordt geboden, op een wijze die aansluit op hun culturele onderwijs- en leermethodes. ”
Helaas is het recht op onderwijs nog niet volledig gerealiseerd voor de meeste inheemse volkeren. Er bestaat een behoorlijke onderwijs kloof tussen de inlanders en de algemene bevolking.
Kenmerken
Diverse organisaties zoals de Verenigde Naties, de Wereldbank en de Internationale Arbeidsorganisatie hebben geprobeerd om tot een definitie te komen voor de term “inheemse volkeren” maar zijn daar niet in geslaagd. Wel worden een aantal kenmerken genoemd waaraan voldaan moet worden. Er moet onder meer spraken zijn van:
- afwijkende taal, gebruiken, tradities
- een identificeerbare cultuur
- bepaald grondgebied bewonen voordat daar kolonisten of immigranten kwamen wonen
- gemeenschappelijke voorouders hebben die afstammen van de oorspronkelijke bewoners
De bekendste inheemse volkeren zijn
- de Aboriginals in Australië; er zijn ongeveer 500 verschillende Aboriginalvolken in Australië, elk met hun eigen taal.
- de Maya’s in Guatemala, Mexico en Belize; wist je dat het woord Maya’s een overkoepelende term is voor de 29 inheemse volkeren die in dat gebied leven?
- de Inuit, zo noemen Eskimo’s van Groenland en Canada zichzelf, in het Noordpoolgebied.
- de Toearegs, een Berbervolk afstammend van nomadische veetelers uit Noord-Afrika.
Zijn de Nederlandse Friezen ook een inheems volk?
De Friezen zijn wel de enige erkende nationale minderheid in Nederland en ze voldoen wel aan een aantal criteria zoals een eigen taal (Bûter, brea en griene tsiis, wa’t dat net sizze kin is gjin oprjochte Fries) maar de Friezen worden niet (altijd) tot de inlanders gerekend omdat hun leefwijze niet wezenlijk verschilt van die van de dominante volkeren in Europa.