Met Sint-Juttemis
We hebben vast allemaal weleens de uitdrukking “met sint-juttemis” gebruikt als antwoord op een vraag wanneer iets van ons werd verwacht. En ons nooit afgevraagd waar deze uitdrukking vandaan komt, ik tenminste niet. Volgens bepaalde bronnen zou het vandaag de gedenkdag zijn van Sint-Juttemis. Ik werd nieuwsgierig naar wie of wat Sint Juttemis was en meteen floepten er een paar vragen in me op; heeft er echt een Sint Jutte bestaan? Hoeveel varianten zijn er op deze uitdrukking? Sinds wanneer gebruikt men deze uitdrukking? Is het een hij of zij? Is het een nep-heilige?
Oorsprong Sint-Juttemis
De eerste vermelding van Sint-Juttemis is aangetroffen in de Kronieken van Roermond, in het jaar 1577. “Het sol hun comen op St. Judtmisse” (‘ze krijgen het met Sint-Juttemis’) staat er te lezen. Dat is dus het enige zekere wat je kan terugvinden over Sint-Juttemis de rest wat je er over kan lezen is pure speculatie.
De meeste schrijvers die verhalen over de oorsprong van het gezegde gaan uit van een vrouwelijke heilige met de naam Jutta of Judith en proberen allen met een logische verklaring te komen over wie het nu is maar met echte bewijzen komt men niet. Of is Sint Juttemis gewoon een verzonnen feestdag van een nep heilige? Wie zal het zeggen.
Gendergelijkheid en inclusie in de katholieke kerk, is dat mogelijk?
Ook wordt er verwezen naar Paus Johanna als Jut en niet naar de Bijbelse Judith. In een oud volksverhaal verteld men over Paus Johanna die in de 9e eeuw (rond 855) als Johannes VIII het pausambt zou hebben bekleed. Het is niet dat zij bewust als vrouw tot Paus werd gekozen, iedereen dacht dat zij een hij was (de eerste transgender?). Pas na twee jaar viel zij door de mand toen ze beviel van een kind en ter plekke stierf.
Na dit voorval werd elke katholieke geestelijke en Paus gecontroleerd op zijn mannelijkheid. Testiculos habet et bene pendentes werd er geroepen na de controle van de edel delen. Oftewel in het Nederlands: hij heeft testikels en ze hangen goed. Waarop de aanwezige geestelijken uitriepen: Deo gratias! Godzijdank! Of er in de 21ste eeuw nog steeds gecontroleerd wordt op de mannelijkheid van de Paus weet ik niet. Ze zeggen van niet, maar het zou me niet verbazen als het toch gebeurd. Want stel je voor, een vrouw als Paus. Gendergelijkheid en inclusie is een utopie!
Synoniemen voor Sint Juttemis:
- als de catte ganzen eyer leggen
- als daer twee sondagen in een week comen
- als alle uwe vingeren even langh zijn;
- als de keyser op den kordewagen compt
- als Paschen en Pinksteren op één dag vallen
- als witte-donderdag zwarte donderdag heeten zal
- als de maan drij teuten heeft
- als ’t geld regent en boonen waait
- als er twee zondagen in de weke komen
- in het jaar blok als de uilen kraaien en de koeien met patijnen gaan
Zwarte Kat Waarderingsdag
Sinds 2011 vieren kattenliefhebbers over de hele wereld op 17 augustus Zwarte Kat Waarderingsdag (Black Cat Appreciation Day). Een dag om jouw zwarte kat eens extra te verwennen. En als je nog geen zwarte kat hebt maar wel er over nadenkt om er eentje te adopteren dan is Zwarte Kat Waarderingsdag je geluksdag. Tenminste als het goed is. Het schijnt namelijk dat dierenasiels een speciale zwarte kat adoptie dag in het leven roepen op 17 augustus. Het is mij helaas niet bekend of deze traditie al in Nederland is opgepakt. Misschien een ideetje voor in de toekomst. Wil je wat meer lezen over (zwarte) katten en bijgeloof dan kan ik je de website kattendomein.nl en/of catnanny.be aanbevelen.