De Jannen verjagen de Damslapers
Vanwege de overlast die hippies in de hoofdstad veroorzaakten stelde toenmalig burgemeester Ivo Samkalden een slaapverbod in voor op en rondom het Nationaal Monument. Op de avond dat dit slaapverbod inging, 24 augustus, kwamen enorm veel nieuwsgierige jongelui naar de Dam om te zien of de Damslapers zouden vertrekken. Uiteindelijk escaleert de boel en er ontstaan heftige rellen en plunderingen in de binnenstad waarbij ongeveer 50 mensen gewond raakte, waarvan 10 politieagenten. Er werden zelfs waarschuwingsschoten gelost door de politie, zo was de sfeer in de stad op 24 augustus.
Op dinsdagmorgen 25 augustus besprak een groep matrozen de ongeregeldheden in Amsterdam en ze besloten om de politie te gaan helpen. Een kleine 100 man van het Korps Mariniers en van de Koninklijke Marine uit Doorn en Den Helder gingen op eigen houtje naar Amsterdam. De Jannen trokken al stampvoetend over de Dam en deelden hier en daar een klap uit en de Dam werd “schoongeveegd”.
Onrechtmatige actie
Deze onrechtmatige actie werd veroordeeld door de commandanten en de groep werd (niet echt zwaar) gestraft. Ze kregen enkele dagen verzwaard arrest en vijf man moesten zich voor de Zeekrijgsraad verantwoorden. Één van hen werd veroordeeld tot een geldboete van honderd gulden en de andere vier werden vrijgesproken.
Niet iedereen was blij met het optreden van de mariniers, zo moest de regering deze actie natuurlijk veroordelen maar premier De Jong gaf later toe dat hij sympathie voor de actie had.
Klik hier voor de brief van de toenmalige minister-president de Jong.
Wat ging eraan vooraf?
Eind jaren ’60 begin ’70 staat toch wel in het teken van de Flower Power Beweging en de aanhangers van die beweging, de hippies! In die jaren stond een hippie bekend als een losbandige, seksbeluste, blowende jongere, met lange haren en baarden en gekleed in felgekleurde kleding. Amsterdam was vanwege de talrijke coffeeshops en het drugsgedoogbeleid een geliefd verzamelpunt voor alle hippies en was zelfs enige tijd de hippie-hoofdstad van Europa met de Dam en het Vondelpark als episch centrum.
Nationaal Monument op de Dam
Tijdens de zomer van 1970 kwamen honderden hippies en rugzaktoeristen van over de hele wereld naar de gedoogstad Amsterdam. Wekenlang lagen ze op de Dam te blowen, in het openbaar te vrijen, te drinken, muziek te maken en te slapen. Maar ook hun behoefte deden ze op of rond het Nationaal Monument, ze bedelden en vrouwen werden lastig gevallen. Het aantal winkeldiefstallen, diefstallen uit auto’s, straatroof en zakkenrollerij was verdubbeld ten aanzien van de jaren daarvoor.
Dit schoot bij een groot deel van de Nederlanders in het verkeerde keelgat en men vond dat “ons” monument werd ontheiligd. Men was helemaal klaar met de Damslapers en dat resulteerde in een steeds grimmigere en agressievere sfeer. Die sfeer werd aangewakkerd door een overheid die totaal niet ingreep. De beelden van de Damslapers gingen de hele wereld over en niemand kon begrijpen waarom er niet werd ingegrepen. Tot dat de Jannen in actie kwamen.